Üniversitemiz II. Uluslararası Üniversite Sanayi İşbirliği Ar-Ge ve İnovasyon Kongresi kapsamında "Yerli Madenlerimiz ve Katma Değerli Ürün İçin AR-GE Çalışmaları Paneli" gerçekleştirildi.

 

Moderatörlüğünü Üniversitemiz Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Abalı'nın yaptığı panele konuşmacı olarak; Cengiz Holding Eti Bakır A.Ş. Genel Müdürü Emre Kayışoğlu, Zorlu Holding Maden Sektör Başkanı Dr. Orhan Yılmaz ve Meta Nikel A.Ş. Genel Müdürü Yücel Yalçınoğlu katıldı. 

 

Panelde; ülkemizdeki yer altı kaynaklarının potansiyeli, zenginleştirme/ değerlendirme yolları ve kullanılmasına yönelik yatırımların değerlendirilmesi yapıldı. Sektörde teknoloji geliştirme gerekliliği, nitelikli personel ve AR-GE çalışmaları ile üniversite-sanayi-kamu işbirliklerinin yaratacağı pozitif etkiler tartışıldı. Ülkemizin 2023 hedeflerine yönelik işlenmiş, katma değerli ve yerli ürün geliştirme çalışmalarında kobalt, bakır ve nikel madenlerinin önemine vurgu yapılarak; otomotiv, savunma ve imalat sanayisi gibi kritik sektörler için gerekli olan yerli hammaddeleri geliştirme çalışmaları hakkında tematik fikirler görüşüldü. 

 

Cengiz Holding Eti Bakır A. Ş. tarafından Mardin Mazıdağı'nda, Türkiye'nin ilk proje bazlı teşvik sistemi ile kurulan tesisi ile ilgili bilgiler paylaşıldı. Yapılan AR-GE çalışmalarından ve yatırımın Türkiye için öneminden bahsedilerek; tesisin 1 milyon 580 bin metrekarelik bir alanda 5 ana fabrika 12 yardımcı tesisten oluştuğu, fabrikanın inşaat aşamasında 5 bin kişinin görev aldığı, işletme aşamasında 1.500 kişiye istihdam yaratacağı, oluşturulan ekosistemle 25 bin kişiye imkan yaratacağı, projenin yapım aşamasında 22 ülkeden 285 yabancı mühendisin Mazıdağı'nda Türk mühendisler ile birlikte çalıştığı ve tesisin Türkiye'de hammaddeleri aynı yerde üretilen tek gübre tesisi olacağı ifade edildi. Cengiz Holding Eti Bakır A.Ş. Genel Müdürü Emre Kayışoğlu, "Hammaddenin %90'ı yerli olacak. Mazıdağı fabrikası yılda 350 milyon dolar gübre, 270 milyon dolar metal ithalatının da önüne geçecek. Fabrika tamamlandığında 500 bin ton DAP veya müdahili fosfatlı gübre türevleri üretilecek" diye konuştu. Kayışoğlu, bu tesis için yapılan toplam AR-GE harcamasının 18 milyon dolar olduğunu belirtti. Bu yatırım ile 650-750 bin ton NPK kompoze, DAP evsafında gübre ve bunun yanında ülkemiz için bir diğer önemli konu olan 5.500 nikel, kobalt ve çinko metallerinin üretimi ve 350.000 ton % 65 demir içerikli palet demir üretiminin de gerçekleşeceğini, bu değerli metallerin gelecekte çok stratejik olarak otomotiv, savunma ve elektronik sanayisinin yerlileşmesi için çok büyük bir adım olduğunu vurguladı.

 

Panelde, Zorlu Holdingin Manisa Gördes'teki meta nikel tesislerinden, bu tesisteki AR-GE ve inovasyon çalışmalarından örnekler verildi. Tesiste elektrikli araçlar için kullanılması planlanan nikel sülfat esaslı pillerin üretimi için, yaklaşık 2 milyar dolarlık yatırım ile AR-GE çalışmalarından örnekler verildi. Zorlu Holding Maden Grubu Başkanı Dr. Orhan Yılmaz ve Meta Nikel Genel Müdürü Yücel Yalçınoğlu, sektördeki çok önemli bilgileri paylaşarak; yerli madenlerimizin ekonomiye kazandırılması için gerekli olan AR-GE ve inovasyondan, yeni üretim teknikleri ve ürünlerden, dünyada gitgide azalan maden rezervlerinin daha ekonomik nasıl işletilebileceğine dair disiplinlerarası yapılması gereken çalışmalardan bahsettiler.  

 

Prof. Dr. Yüksek Abalı ise; bölgemizdeki maden rezervleri ve yapılan AR-GE çalışmalarından bahsederek, Üniversitemizde gerçekleştirilen maden projelerinden örnekler verdi. 

 

Panelde; Üniversitemizin ülkemizin önemli maden şirketleri ile işbirliği faaliyetlerine başlaması, bu konuda tezler ve araştırma projeleri yapılması, yeni üretim yöntemleri ve maden ürünü çıktıları belirlenmesi konularında temel araştırma ve deneysel geliştirme içeren faaliyetler yapılması, disiplinler arası projeler gerçekleştirilerek, katma değerli işlenmiş ürün eldesi için güç birliği yapılması yönünde fikir birliğine varıldı.